ته چین یک غذای ایرانی است که از مخلوط برنج ، انواع گوشت (مرغ متداولتر است) ، ماست، تخم مرغ و زعفران فراوان درست میشود. تهچین در بین غذاهای ایرانی به خاطر شکل و فرم زیبایش از جمله غذاهای رسمی و مناسب مهمانیهاست، که از دو بخش تشکیل شدهاست: اول قشر کلفت تَهدیگ زعفرانی که مقداری گوشت یا مرغ پخته در آن قالبگیری شدهاست. دوم چلو سفید که روی تَهدیگ ریخته میشود و هنگام کشیدن غذا زیر تَهدیگ یا کنار آن قرار میگیرد و در واقع مکمل آن است. بخش چلو سفید قابل حذف است و در سالنهای غذاخوری اغلب تهچین را به همان صورت قشر تَهدیگ درست میکنند، اگرچه در خانهها این روش کمتر معمول است.
بر خلاف تصور که اغلب گمان میکنند تنها نوع تهچین، تهچین مرغ است، میتوان آن را به حالتهای مختلف طبخ کرد.
تهچین مرغ
تهچین گوشت
تهچین گوشت و بادنجان
تهچین اسفناج
ته چین ماهی
لازم به ذکر است که برنح تهچین در همهٔ موارد به یک شکل طبخ میشود. ته چین می تواند هم در فر و هم روی شعله گاز پخته شود. برای ته دیگ کلفت، ته چین باید در حرارت ملایم و مدت زمان بیشتری طبخ شود. در هنگام کشیدن ته چین، بهتر است کمی کره آب شده روی ته دیگ داده شود.
سینه مرغ آپز شده
نصف مرغ کامل
ماست
یک لیوان
روغن مایع
یک لیوان سرخالی
تخم مرغ
3 عدد زرده و یک سفیده
زعفران دم کرده
به میزان لازم
برنج
5 پیمانه پلوپزی
زرشک،دارچین،خلال بادام و پسته
به میزان لازم جهت تزیین
1- پیاز را حلقه حلقه کرده کمی سرخ میکنیم وهویج، فلفل دلمه ای، زردچوبه و نمک را اضافه می کنیم وسپس گوشت مرغ را هم همراه آنها تفت میدهیم و دو لیوان آب جوش اضافه میکیم تا مرغ پخته شود. پس از پخته شدن، مرغ ها را از مواد جدا میکینم و ریش میکنیم و اندکی جداگانه تفت میدهیم. با آب مرغ و مواد همراه آن میتوانیم سوپ مرغ ساده آماده کنیم.
2- برنج را از چند ساعت قبل خیس می کنیم. آب را در قابلمه ریخته و پس از جوش آمدن، برنج و نمک را اضافه میکنیم و پس از چند دقیقه جوشیدن کف روی برنج را میگیریم. برای قد کشیدن برنج در حین جوشیدن کم کم آب سرد یا قطعه های یخ را اضافه میکنیم. پس از نرم شدن برنج، آن را آبکش میکنیم. البته برنج ته چین رو همیشه یه کم زنده تر از حالت معمولی آبکش میکنیم.
3- تخم مرغ ها را با هم میزنیم و سپس نمک و ماست را اضافه میکنیم. پس از مخلوط شدن زعفران دم کرده و سه چهارم روغن را به مواد اضافه میکنیم. و اندکی از مواد را در ظرفی جدا کرده(حدود یک سوم مواد) و به بقیه آن آرام آرام برنج را اضافه و مخلوط میکنیم در حدی که نه خیلی شل شود نه خیلی سفت شود.
4- ته قالب مورد نظر را چرب میکنیم. البته در صورت استفاده ازقالب فلزی ته ظرف کاغذ روغنی قرار دهید. همچنین برای تهیه ته چین در ظروف پیرکس شیشیه ای کاملا ته ظرف را چرب کرده و آن را با سلفون میپوشانیم. سپس نصف برنج مخلوط شده با عفران و ماست را داخل قالب میریزیم و روی آن یک لایه مرغ، دارچین، خلال پسته، بادام و زرشک قرار میدهیم. سپس مجددا روی آن را با برنج میپوشانیم و سطح آن را صاف میکنیم، و یک لایه مرغ، خلال، زرشک و دارچین قرار میدهیم.
مابقی روغن را دورتادور ظرف میریزیم وسطح برنج را با کفگیر کمی فشار دهید تا برنج کمی فشرده شود در آخر باقی مانده موادی که کنار گذاشته بودیم را روی سطح ته چین ریخته و اضافه های سلفون و یا کاغذ روغنی را میچینیم سپس درب آن را گذاشته و یا روی آن را با کاغذ فویل میپوشانیم و در فر با دمای 350 درجه فارانهایت (180درجه سانتی گراد) به مدت یک ساعت الی یک ساعت و نیم قرار می دهیم تا کاملا پخته شده و ته آن طلایی شود. وقتی مرحله دم کشیدن ته چین به پایان رسید، و ظرف رو از روی حرارت برداشتیم، حدود ١٠ تا ١۵ دقیقه زمان میدهیم تا کمی خنک بشه. برای اینکه راحت و یکدست از کف قالب جدا شه پشت قالب رو کمی آب سرد میزنیم و بعد در ظرف مورد نظرمان قالب را برمیگردانیم؛ سپس با استفاده از خلال پسته، بادام، زرشک و ماست چکیده روی آن را تزیین می کنیم.
برای داشتن ته چین با ته دیگ فراوان بهتر است؛ از قالب با قطر بیشتر و عمق کمتراستفاده کنیم بنابراین آب اضافی زودتر بخار شده و حرارت بیشتری به برنج می رسد در این صورت مقدار ته دیگ بیشتر و برشته ترخواهد شد.
برای خوش طعم شدن مرغ یا گوشتی که به مصرف ته چین ها میرسد بهتر است آن را با آب کم و کمی ادویه بپزیم تا هم خوشمزهتر شده و هم ارزش غذایی آن حفظ شود.
در تهیه ته چین بهتر است از زرده تخم مرغ استفاده کنیم زیرا ته چین بسیار خوشمزه تر خواهد شد، ولی باید مقدار ماست را کمی بیشتر کرد تا به جای سفیده هایی که حذف شده جایگزین شود . ماست ته چین بهتر است چکیده و سفت باشد تا ته چین آب نیندازد وخمیر نشود و
همچنین توصیه میشود که از ماست کم چرب استفاده کنیم.
برای یک ته چین خوشمزه و مجلسی حتما باید در مصرف زعفران دست و دلباز باشیم.
برنج 5 لیوان . سینه مرغ 3 عدد . بادمجان 3 عدد . شکر 2 قاشق غذاخوری . زرشک 100 گرم
آب مرغ 1 لیوان . زرده تخم مرغ 2 عدد . ماست پر چرب 1 لیوان . زعفران دم کرده مقدار لازم
سینه های مرغ را با 1 عدد پیاز ، نمک ، زرد چوبه و چند لیوان آب داخل قابلمه بریزید و بپزید سپس خرد کنید و کنار بگذارید.
بادمجان ها را پوست بگیرید و به اندازه ای که میخواهید برش بزنید ، روی بادمجان ها نمک بپاشید و 30 دقیقه داخل یخچال قرار دهید تا آب اضافی بادمجان ها خارج شود سپس در روغن سرخ کنید.
برنج را 30 دقیقه قبل از پخت خیس دهید ، برنج را با چند لیوان آب و مقداری نمک داخل قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا بجوشد و نرم شود سپس آبکشی کنید ، زرشک را در آب گرم خیس دهید تا نرم شود سپس زرشک و شکر را با مقداری کره تفت دهید.
داخل کاسه ای ماست ، زرده های تخم مرغ ، مقداری زعفران دم کرده و نمک را با 1/2 برنج آبکش شده مخلوط کنید ، ته قابلمه روغن بریزید و روی حرارت قرار دهید و نصف پلو زعفرانی را داخل قابلمه بریزید و با پشت قاشق فشار دهید تا مواد خوب فشرده شوند.
زرشک ، بادمجان سرخ شده و مرغ ریش ریش شده را اضافه کنید ، برنج سفید را روی مواد بریزید و در انتها با باقی مانده برنج زعفرانی روی برنج سفید بپوشانید ( میتوانید کل برنج را زعفرانی کنید ) .
حرارت را زیاد کنید تا برنج بخار کنید سپس 1 لیوان آب مرغ را روی برنج بریزید ، حرارت را کم کنید و در قابلمه را بگذارید و به مدت 1 ساعت اجازه دهید برنج بپزد ، پس از پخت برنج را بصورت قالبی داخل ظرف برگردانید و سرو کنید.
برای : 8 نفر
حاضر است در : 100 دقیقه
وعده : ناهار , شام
مواد لازم : بادمجان , برنج , تخم مرغ , زرشک , زعفران , شکر , ماست , مرغ