سمنو یا سمنک ، خوردنی چسبنده و شیرینی است که از جوانه گندم و آرد درست میکنند. سمنو را معمولاً کمی پیش از نوروز درست میکنند و یکی از اجزای سفره هفت سین ایرانیان به شمار میآید.
خواص سمنو : سمنو داراى ویتامین هاى K-E-A و گروه ویتامین هاى B12,B8, B5, B3, B1 و مواد مهم دیگر مانند: فسفر، کرومیوم، روى، سلنیوم، آهن و مس است.
سمنو مغذى و انرژى زا است و بویژه براى ورزشکاران پرورش اندام بسیار مفید است و داروى طول عمر و آرامش اعصاب است.
سمنو شیرافزا است از این رو هم براى مادران شیرده و هم به علت مقوى بودن براى زنان باردار بسیار مفید است.
از دیگر خواص سمنو و موارد مفید درمانى آن مىتوان به اثرات شفابخش آن در درمان سو ءهاضمه، نازایى، سختى زایمان، سنگ کیسه صفرا و اختلال صفرا، پادرد، کندى ضربان قلب، ریزش مو، لاغرى، یبوست، واریس، قندخون و دیابت، رشد قد، بى خوابى عصبى، تصلب شرائین و
کلسترول، ضعف حافظه، بیماران دوره نقاهت،M.S، بهت زدگى، پرکارى تیروئید، اسکیزوفرنیا، سایکوز، فسفات در ادرار، خون ادرارى، ترمیم زخم ها، فلج مغزى، مقاومت در برابر عفونت، بهبودى زخم هاى قرنیه، بیمارى رینود، اکرودینى، کولى باسیلوز، برى برى، شارکو، هوابلعى، مخملک،
کوریزاى مزمن، پیستوریازیس، ورم دستگاه تناسلى، تب برفکى، ورم میزراه، سرگیجه هاى منى پر، کم خونى هیپوکروم، آرتروز، ورم زبان همراه بار، آرتروز پا و شبیکه، پارکینسون، عوراض یائسگى، پورپورا، اسپرو، اسکروفولوس، هپاتیت، یرقان، یرقان نوزادى، کمک به ترمیم شکستگى
استخوان و عقیم بودن، به عنوان غذا و کمک درمانى مفید و مؤثر است.
خواص سمنو
سمنو مغذى و انرژى زاست و بویژه براى ورزشکاران پرورش اندام بسیار مفید است.
در داخل این غذاى بهشتی که تزئین بخش سفره
هفت سین است، بادام هاى شیرین (سنگى) مى ریزند که نماد و مایه برکت است.
این بادام ها را پس از پختن از سمنو خارج مى کنند، تعدادى از آنها را به
عنوان برکت کیف پول در داخل کیف پول قرار مى دهند تا باعث فراوانى پول و
ثروت گردد .
بادام، حاوى ویتامین E و۱ B و مقدار فراوانى از فسفر، پتاسیم، منیزیم،
کلسیم، گوگرد، سدیم، آهن، قند، مواد ازته و چربى است که به هنگام طبخ سمنو،
جذب آن شده و باعث مقوى شدن بیشتر این غذا مى گردد. مصرف سمنو باعث تقویت
عمومى بدن بویژه استخوان ها مى گردد و غذاى بسیار مفیدى براى زنان بویژه
زنان باردار، بچه شیرده و یائسه محسوب مى شود.
یکی از اجزای جدایی ناپذیر سفره هفت سین، سمنوست. سمنو نماد زایش و باروری گیاهان است که همراه با آمدن بهار، در جای جای ایران دیده می شود و افزون بر جایگاه فرهنگی و غذایی اش، در طب سنتی ایران هم به آن توجه و در ابواب «مفردات» کتاب های طب سنتی، از آن با عنوان «نیده» که واژه ای مصری است، یاد شده است از نام های دیگر سمنو، می توان به «سمنوبوا» و «سمن بیا» اشاره کرد. سمنو را در فصل بهار وبه مناسبت عید نوروز و نیز همانند حلوا و آش برای برآمده شدن حاجات و نذر ونیاز هم می پزند. باتوجه به ریشه مصری کلمه «نیده» احتمالاً این ترکیب غذایی در دیگر کشورها هم یافت می شود.
کربوهیدرات ها اصلی ترین منبع تأمین انرژی بدن انسان به شمار می روند و بیشتر منابع تأمین آنها گیاهی هستند. کربوهیدرات ها در بدن انسان، یا به طور مستقیم تبدیل به انرژی می شوند یا بدن، آنها را به صورت چربی ذخیره می کند. همه کربوهیدرات ها، از سه عنصر کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل می شوند.
گندم پر از املاح معدنی است. اگر در پی به دست آوردن ویتامین های گوناگون هستید، به سراغ گندم بروید. حریره گندم با شکر و بادام، برای خونریزی سینه مفید است. گندم، از سرطان روده نیز جلوگیری می کند.
پودر جوانه گندم، یک مکمل غذایی پر ارزش و سرشار از ویتامین E و ویتامین های گروه B است. امروزه، ویتامین E معجزه گر و اکسیر جوانی معرفی می شود. سلنیوم و منیزیوم موجود در جوانه گندم ، در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان، مؤثر شناخته شده اند. به اعتقاد برخی از متخصصان پوست ، مو و زیبایی ، جوانه گندم در درمان ریزش مو، رفع شوره سر و رفع انواع جوش صورت و ناراحتی پوستی مؤثر است. همچنین کسانی که از یبوست ، خستگی و بی حالی ، کلسترول بالا و دردهای عضلانی رنج می برند، باید از این ماده غذایی کمک بگیرند. اگر می خواهید لاغر شوید، پودر جوانه گندم را همراه با ماست یا سالاد کاهو ده دقیقه قبل از صرف غذا و اگر می خواهید چاق شوید، آن را ده دقیقه بعد از غذا میل کنید.
اگر آرد گندم را بر روی پوست مالش دهید، التهاب و ورم را فرو می نشاند. به همین دلیل، از قدیم گندم را برای تسکین التهاب و باد سرخ به کار می بردند. برای این منظور، آن را با مقداری مواد ضدعفونی کننده همراه می ساختند تا میکرب آن را نیز از بین ببرد .
در صنعت، از آرد گندم، نشاسته می گیرند. ضماد گندم سوخته با موم و روغن برای جلای رخسار بی نظیر است. این ماده غذایی، چاق کننده و تقویت کننده غرایز جنسی است و بین غذاهایی که با گندم ساخته می شود، سمنو از همه مقوی تر است. پخته گندم با شکر و بادام به صورت حریره، اگر کم کم خورده شود، دوای خون ریزی سینه است. ضماد گندم پخته با روغن زیتون، برای فروبردن ورم های گرم، همراه آب پیاز برای درمان ورم های سرد، و با آب گشنیز برای تسکین ورم های گرم و خنازیر و غدد، بسیار مفید است . پخته گندم با سکنجبین، برای جوش ها و دانه های آبکی سودمند است.
روغن گندم که از جوشاندن و پختن گندم در روغن زیتون به دست می آید، برای درمان قوبا (زخم های جلدی که منشأ عصبی دارد) به ویژه قوبای اطفال و همچنین پاک شدن کک و مک و درمان کچلی و ریزش طبقات شاخی پوست، مفید است.
جوشانده سبوس گندم، دوای سرفه و زکام های سخت است و اگر با عسل شیرین شده باشد، خوردن آن بعد از غذا، یبوست هایی را که منشأ آنها تنبلی کبد و تحریکات روده است، درمان می کند. از سبوس گندم می توان نان سیاه هم تهیه کرد، ولی سنگین است و ترشی معده را زیاد می کند. مبتلایان به زخم معده، سرطان دستگاه هاضمه و آپاندیس، باید از سبوس گندم پرهیز کنند. به زنان آبستن توصیه می شود از سوپ گندم که دارای املاح کلسیم، فلوئور، سیلیس و ویتامین های B، است، حتماَ استفاده کنند.
در کشور ما از هزاران سال پیش، جوانه ها و اهمیت مصرف آنها، شناخته شده بود.
این موضوع به قدری اهمیت داشت که مردم ما استفاده از جوانه گندم را به شکل سمنو در سفره هفت سین آیینی سنتی و اجرای آن را در آغاز فصل بهار، لازم می دانستند.
دانستن تغییراتی که در مدت جوانه زدن رخ می دهد و همچنین آگاهی از ارزش غذایی جوانه ها، باعث می شود با خواص غذایی سمنو بیشتر آشنا شویم و مصرف جوانه ها را به عنوان یک عادت غذایی مطلوب، در برنامه غذایی مان بگنجانیم.
به طور کلی در فرایند جوانه زدن، ویتامین ها، املاح و پروتئین به مقدار زیادی افزایش می یابد، ولی کالری و کربوهیدرات کاهش می یابد. افزایش پروتئین در حین جوانه زدن، در اثر شکسته شدن مولکول های کربوهیدرات و ترکیب آنها با نیتروژن موجود در هواست. در نتیجه این تغییرهای شیمیایی، مقدار کربوهیدرات کاهش می یابد و پروتئین قابل جذب و هضم در بدن ایجاد می شود. عنصر سدیم در هضم غذا و در معده و روده (برای جذب قندها و اسیدهای آمینه) نقش حیاتی دارد. دانه های خشک سبزی ها، غلات و حبوبات ویتامین C ندارند، ولی در هنگام جوانه زدن مقدار زیادی ویتامین C تولید می کنند.
بنابراین جوانه ها سرشار از ویتامین ها، املاح و آنزیم ها هستند و مصرف مرتب آنها، یکی از راه های رساندن ویتامین و مواد معدنی به بدن و حفظ سلامت است. سمنو که حاصل جوانه های تازه رسیده گندم است، یکی از منابع غنی ویتامینE است. مهم ترین نقش این ویتامین، افزایش چربی زیر پوست است. بنابراین، مصرف بالای آن باعث ایجاد جوش های زیرپوستی در صورت می شود. بتاکاروتن هم که در بینایی، رشد، تکامل پوست، سیستم عصبی و ایمنی نقش دارد، در سمنو وجود دارد و یکی دیگر از محاسن آن به شمار می رود.
سمنو به روش های گوناگونی پخته می شود، ولی ما به لحاظ تاریخی، روش پخت سنتی آن را که در کتاب های طب سنتی آمده، بیان می کنیم. دراین روش که با عنوان «دستور قدیم» درکتاب های طب سنتی یافت می شود و احتمالاً مربوط به پیش از پانصد سال اخیر است، فقط گندم، آب و یخ در تهیه سمنو استفاده می شد. برای پخت سمنو ابتدا گندمی مرغوب را انتخاب و پاک می کردند، سپس آن را در آب، خیس می کردند و روی یک تخته یا طبق چوبی پهن می کردند تا ضخامتش به سه یا چهار انگشت برسد.
آنگاه بر روی آن یک پارچه کرباس تمیز می انداختند و هرروز روی آن آب می پاشیدند تا آنکه گندم ها ریشه در می آورد وجوانه می زد. وقتی اندازه جوانه ها به چهار یا پنج انگشت می رسید آنها را می بریدند و می کوبیدند و آب عصاره اش را می گرفتند. آب به دست آمده در دیگ و با آتش ملایم طبخ می شد و در همان حین، چند قطعه یخ را درچند نوبت در آن می ریختند و فرصت می دادند تا غلیظ و شیرین گردد.
سمنو خوشمزه و شیرین است، در حالی که هیچ نوع ماده شیرین کننده ای به آن اضافه نمی کنند. علت این شیرینی، آن ترکیب عصاره جوانه گندم با آرد کامل است. مواد و ویتامین های موجود در گندم و جوانه آن، ارزش غذایی فراوانی دارد. سمنو به سلامت افراد و پیشگیری پاره ای از بیماری ها کمک می کند. جدول زیر به بررسی مواد مفید آرد و عصاره و مقایسه آن با آرد تصفیه شده می پردازد.
طبیعت این ماده غذایی گرم است و در درجه اول گرمی قرار دارد. از نظر خشکی و تری هم معتدل است. از نظر افعال و خواص آن نیز تا حدی شبیه گندم است و تولیدکننده خلط صالح، همچنین مسمن یا چاق کننده بدن به شمار می رود.
شاهدانه گیاهی یک ساله با برگهای قطرهای است. میوهٔ این گیاه ریز و روغنی بوده و خاصیت آرامش بخش دارد که از آن برای درمان نیز استفاده میشود. از بخشهای مختلف این گیاه مشتقات فراوانی از جمله تخم شاهدانه، الیاف شاهدانه و مواد روانگردان شامل ماریجوانا و حشیش تهیه میشود.
گیاه مؤنث شاهدانه دارای چندین گل است. داخل تخمدان این گلها دانههای سیاه رنگی است که در حقیقت همان شاهدانهای است که به عنوان آجیل در ایران مصرف میشود و طعم مطبوعی دارد؛ و برای خوراک بعضی از پرندگان زینتی نیز میتوان از این دانه استفاده کرد.
دانه شاهدانه، یکی از مغذیترین و قابل هضمترین مواد غذایی روی زمین است. دانه شاهدانه سرشار از پروتئین، اسیدهای آمینه ضروری و اسیدهای چرب ضروری است.
دانههای شاهدانه دارای خواص تغذیهای فراوانی هستند و منبع خوبی از اسیدهای چرب ضروری و اسیدهای آمینه ضروری و نیز مواد معدنی هستند.
طبق نتایج تحقیقات، افرادی که به طور منظم دانههای شاهدانه را مصرف میکنند فشار خون و همچنین میزان کلسترول بد در خون آنها با کاهش روبرو خواهد شد.
پروتئین و آنزیمهای موجود در دانههای بدون پوست شاهدانه، از آن جا که موجب کاهش ورم و التهاب میشود کمک خوبی برای مبتلایان به آرتروز و همچنین درد مفاصل محسوب میشود.
اگر به دنبال راهی برای کاهش وزن خود هستید، شاهدانه را همراه با صبحانه میل کنید. مصرف شاهدانه هنگام صبح و در وعده صبحانه، باعث احساس سیری طولانی طی روز در شما خواهد شد و به این ترتیب دیگر نسبت به خوردن غذاهای شور و شیرین اشتهای کاذب نخواهید داشت.
مصرف این ماده غذایی همچنین موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و نیز تنظیم هورمونها خواهد شد.
برخی از مبتلایان به بیماری «ام اس» برای برطرف کردن علائم مشکل خود، به طور قانونی از این دارو استفاده میکنند.
تحقیقات روی این گیاه برای تولید دارویی به عنوان درمان بیماریهای ناتوان کننده سیستم عصبی بدن ادامه دارد.
دانشمندان آمریکایی اعلام کردهاند ترکیب شیمیایی گیاه شاهدانه میتواند مانع گسترش سلولهای سرطان سینه در بدن شود.
محققان موفق به کشف یک ماده شیمیایی در گیاه شاهدانه شدهاند که تاثیر ضدافسردگی دارد. آنان دریافتهاند که این ترکیب شیمیایی میتواند به تولید دوباره سلولهای عصبی کمک کند.
در طب سنتی چین از تمام قسمتهای مختلف گیاه به عنوان دارو استفاده میشود.
– ضد اسپاسم و انقباضات عضلانی است.
– از خواص شاهدانه این است که مسهل است و در درمان یبوست کاربرد دارد.
– برای افرادی که دچار احتباس ادرار شدهاند، کارساز است.
– ضد انگل معده است.
– در استعمال خارجی به خصوص روی تاولها کاربرد دارد.
– گیاه شاهدانه ارزش زیادی برای معالجه کزاز دارد.
– خواص شاهدانه : گیاه شاهدانه مسکن واقعی و موثری برای درد شکم و معالجه میگرن و درد اعصاب و روماتیسم است.
– خوردن برگ آن رطوبتهای معده را خشک می کند.
– روغن شاهدانه گرم و خشک است و برای درد گوش مفید است.
لازم به ذکر است که خوردن زیاده از حد آن مضر است و موجب سردرد، تاری دید و درد معده میشود و در موارد مصرف زیاد، استفراغ نیز دیده شده است.
شاهدانه ضد جانور و انگل معده ،شاهدانه از گیاهان یک ساله و لیفی است و دو پایه ای است. دارای ریشه عمودی و ساقه بلند و 2 تا 4 متر ارتفاع.
در مناطق دور بیشترین کاربرد شاهدانه در چین
و هندوچین است. استوارت می نویسد که در چین تمام قسمتهای مختلف گیاه
شاهدانه در طب سنتی و چین به عنوان دارو کاربرد دارد.
از تخم شاهدانه به عنوان تونیک، نیروبخش، مسهل و ملین، نرم کننده، مدر،
مسکن، ضد جانور، انگل معده و مخدر استفاده می شود. مصرف زاید یر حد مجاز آن
خطرناک است. یعنی از مسکن هایی است که طبق معمول، اسراف در خوردن آن
خطرناک است.
تخم شاهدانه در موارد زکام و ناراحتی های پس
از زایمان و قی و استفراغ شدید مصرف می شود و در استعمال خارجی، روی تاول
ها و زخم ها و به طور کلی زخم سر و کچلی می اندازند.
ماسون و تئوبالد می گویند که گیاه شاهدانه ارزش زیادی برای معالجه کزاز
دارد. گیاه شاهدانه مسکن واقعی و مؤثری برای درد شکم و معالجه سوء هاضمه با
علایم درد و برای سرطان ها و زخم ها اثر شفا بخش دارد به علاوه برای
معالجه میگرن و نورالژی و رماتیسم و درد اعصاب مفید است.
از تخم آن پس از اینکه به ترتیب خاصی تهیه و
به صورت دارو آماده شد برای پایین افتادگی رحم و کمک به وضع حمل و به
عنوان تب بر استفاده می شود.
شاهدانه طبق نظر حکمای طب سنتی، از نظر طبیعت، قسمت های مختلف آن متفاوت است.
ـ خواص شاهدانه : تخم آن خیلی گرم و خشک
است. پوست آن سرد و خشک است و از نظر خواص معتقدند که به علت مرکب القوی
بودن برگ آن در عین حال که فرح، سرور، نشاط و نیکویی به رنگ رخسار می آورد،
مخدر نیز هست و پس از آن سستی می آورد. بعد از آن که آثار قسمت گرم آن
نشاط است زایل شد آثار قسمت سرد آن که تخدیر و سستی است ظاهر می شود و
اشتهای غذا را از بین می برد و نهایتاً موجب غم، تکدر، تاریکی دید چشم،
جنون، مالیخولیا، ترس بسیار و استسقا می شود.
عصاره برگ آن برای از بین بردن شپش سر و ریختن چند قطره از عصاره برگ و
روغن آن در گوش برای تسکین درد گوش نافع است. خوردن برگ آن رطوبت های معده
را خشک می کند و شکم را می بندد وقبض می کند و ترشح ادرار را زیاد می کند.
ضماد و برگ آن برای تحلیل ورم های گرم و تسکین دردهای عصبی مفید است. مقدار
خوراک آن تا 4 گرم و اسراف در خوردن آن مضر و خطرناک است.
ـ تخم آن آشفتگی حال و به هم خوردن دل را
تسکین می دهد و بادها را پراکنده می کند و قابض است. مضار آن این است که
سردرد می آورد، دید چشم را کم می کند و مضر معده است. برای احتراز از این
عوارض باید سرخ کرده آن را خورد.
روغن شاهدانه گرم و خشک است و برای درد گوش، اعصاب، تحلیل ورم های سفت و
نرم کردن سفتی رحم نافع است. چند قطره در گوش ریخته شود و یا روی سایر اعضا
و ورم مالیده شود.
سرشاخه های گلدار شاهدانه هندی 1 واحد، الکل 60 درصد 6 واحد، آب مقطر 1 واحد گرفته و طبق روش معمول از آن عصاره تهیه می کنند. مقدار خوراک این عصاره 5 سانتی گرم تا 5 دسی گرم بر حسب مورد در رفع حساسیت های شدید و دردهای رماتیسمی مصرف می شود.
کاسنی معمولی گیاهی است از راسته گل مینا تیره گلستارهایها از سرده کاسنیها . از این گیاه دو گونه کشتی و چهار تا شش گونه وحشی موجود است. کاسنی انواع مختلفی دارد سه نوع آن معروف است. کاسنی بری که به tansy شهرت دارد در ایران نمیروید. کاسنی زرد که به گل قاصدک شهرت دارد و در طب قدیم ایران به نام ترخشقون نام بردهاند در بیشتر نواحی ایران پراکندگی دارد .
کاسنی معمولی، یک گیاه دارویی پایا با گلهای آبی یا ارغوانی است. کاسنی در اصل بومی جهان قدیم است و بعداً در قاره آمریکا نیز بهصورت گیاه خودروی کنار جادهای درآمده است. منشأ اصلی این گیاه اروپای مرکزی، مناطق غربی و مرکزی آسیا و شمال آفریقا است و پراکندگی وسیعی در نواحی مختلف ایران به خصوص شهرستان اقلید، آذربایجان و مناطق کوهستانی خراسان دارد. به آب و هوای خنک، آفتابی یا کمی سایه نیاز دارد و گرمای شدید تابستان راتحمل نمیکند.
کاسنی یکی از گیاهان دارویی موثر است که در انواع مختلف در طبیعت وجود داشته و همه اجزای آن خواصی بسیار مفید برای بدن دارد، البته اگر به اعتدال مصرف شود. کاسنی و عرق کاسنی، از دیرباز در میان ایرانیان جایگاه و منزلتی خاص داشته و همه مادربزرگها، در میان تمام شیشههای عطر و ادویه در مطبخ خانههایشان، یک قرابه کوچک، عرق کاسنی را در کنار شاتره، گل گاوزبان، نعناع و … نگهداری میکردند.
عطاران و صاحبنظران در حوزه گیاهان دارویی و طب سنتی، عرق کاسنی را سرد میدانند که از جمله فواید عرق کاسنی در از بین بردن حرارت و التهاب بدن، احساس رخوت و سستی، رنگ پریدگی و زردی چهره و خصوصاً تنبلی کبد است و اگر با دقت و مستمر استفاده شود، تاثیراتش قابل مشاهده است.
در ایران، از گذشته دور تاکنون از فواید عرق
کاسنی آگاهی داشتند و قسمتهای مختلف گیاه کاسنی و عرق آن را به عنوان
تصفیه کننده خون و شستشو دهنده کبد، استفاده میکردند، کاسنی در دو نوع
صحرایی یا وحشی و کاسنی کشت شده توسط کشاورزان، وجود دارد که نوع وحشی آن
در اوایل بهار در کنار جویبار یا در میان سبزه زار میروید.
زمان برداشت این گیاه دارویی اواسط خرداد ماه است و کار برداشت کاسنی به مدت یک ماه به طول میانجامد.
اضافه کردن کاسنی به سرکه انگبین یا همان شربت سکنجبین در ایران امری متداول بوده و مردم از این خوراکی برای کاهو خوران بعدازظهرها، بهره میبردند.
کاسنی با تاثیراتش روی کبد، زمینه دفع صفرا از بدن را فراهم کرده و زردی را میزداید و بار کبد را سبک میکند، به همین دلیل مسکنی تاثیرگذار برای تب محسوب میشود.
کبد عضو سم زدای بدن بوده و بیش از ۵۰۰ کارکرد حیاتی دارد که تفکیک مواد مغذی از مواد زاید، سم زدایی، تجزیه مواد شیمیایی، انهدام میکروب ها، تنظیم هورمونها، سوخت و ساز چربیها، پروتئینها و قندها، دفع اوره و … از جمله وظایف کبد است.
هر چیزی که میخوریم، میآشامیم، تنفس میکنیم یا با پوستمان تماس دارد سرانجام به کبدمان میرسد، بنابراین اگر این عضو دچار اختلال شود، همه بدن را درگیر کرده و عوارض آن به سرعت انتشار پیدا میکند و علائمی چون زردی پوست، خستگی مفرط، التهاب بدن، عطش، چربی خون بالا و… از جمله علائم بروز مشکل در کبد محسوب میشود.
از دیگر فواید عرق کاسنی این است که ملین و ادرارآور خوبی بوده و با خروج سموم از بدن التهاب بدن، تبهای صفراوی، یرقان و زردی ناشی از گرمی را رفع، کیسه صفرا، کلیه و مثانه را از سنگ پاک، التهاب معده را برطرف، اسید کلریدریک معده را تحریک و اشتها را زیاد میکند.
هرچه این عرق تلخ تر باشد فواید عرق کاسنی بیشتر است و در التیام امراض کبدی موثرتر است.
عرق کاسنی برای مبتلایان به نقرس و هپاتیت مفید است. ایمنی در برابر بیماریهای عفونی از دیگر خواص عرق کاسنی است.
این عرق سرشار از ویتامین C بوده و نوع وحشی آن فسفر و آهن گیاهی دارد.
از فواید عرق کاسنی برای پوست میتوان گفت که عرق کاسنی با تقویت کبد، رنگ پوست را روشن، بیماریهای مزمن پوستی به خصوص اگزما را التیام، رسوبات ادراری و جوشهای ناشی از گرمی غذاها را رفع میکند.
عرق کاسنی بهترین دارو برای افزایش نیروی جنسی است. که این یکی از خواص عرق کاسنی برای مردان است.
دیگر خاصیت عرق کاسنی این است که به دلیل آن که روی کبد اثری نیکو دارد این عضو میتواند به تنظیم هورمونها پرداخته و در افزایش قدرت باروری نطفه و تنظیم و تقسیم کروموزومهای نر و ماده تاثیرگذار باشد.
مصرف عرق کاسنی در درمان فشار خون، تقویت معده، کبد، کلیه، درمان ضعف اعصاب و همچنین رفع عطش بسیار مناسب است.
علاوه بر فواید عرق کاسنی، این ماده مضراتی
نیز دارد. مصرف بلندمدت فرآوردههای کاسنی، موجب تخریب عروق شبکیه میشود،
علاوه بر این مصرف طولانی مدت فرآوردههای کاسنی موجب افت فشار خون و
افزایش ترشحات صفرا میشود.
و با توجه به این که مصرف فرآورده های کاسنی موجب انقباض عضلات رحمی
میشود، مصرف عرق کاسنی در بارداری احتمال زایمان زودرس را تقویت میکند.
شاه تره طبیعت معتدل دارد
خواص درمانی
مدر (ادرار آور)
تب بر
تصفیه کننده خون
مفید برای نارسائی های کبد
اشتها آور
درمان عفونت های پوستی ، قارچ های جلدی ، اگزما
خارش بدن
ضد یرقان
رفع حرارت
درمان جزام
مفید برای زخم های دهان
رفع صفرا
کم کننده غلظت و چسبندگی خون
نشاط آور
روشن کننده پوست
قبل از هر وعده غذا یک فنجان میل شود
عسل مایعی شیرین و گرانرو است که زنبورعسل از شهد گلها تولید میکند.
عسل به طور کلی یک ترکیب محلول در آب بسیار غلیظ قندی است. مهمترین قندهای عسل فروکتوز، گلوکز و ساکاروز هستند. در مجموع یک کیلوگرم عسل ۳۲۵۰ کالری انرژی دارد. عسل به لحاظ داشتن برخی مواد تخمیری در تبادلات غذایی و کمک به هضم غذا بالاترین مرتبه را در میان غذاها دارد، از این دسته مواد میتوان به آمیلاز، اینورتاز، کاتالاز و پراکسیداز اشاره کرد. تعدادی از ویتامینهای اصلی هم در عسل وجود دارند، اما مقدار آنها قابل توجه نیست. میزان املاح معدنی در انواع مختلف عسل متفاوت است و عسلهای تیره املاح معدنی بیشتری دارند که مهمترین آنها کلسیم، پتاسیم، سدیم، منگنز، آهن، مس، فسفر، منیزیم و گوگرد است. عسل دارای انواع پروتئین، اسیدهای آمینه، اسیدهای آلی مثل اسید فرمیک و مشتقات کلروفیل و مقداری آنزیم و رایحههای معطر است.
عسل به دلیل مقدار بسیار اندک آب، به سختی فاسد میشود و از همین روی نگهداری، انتقال و تجارت آن آسان است. قبل از کریستال سازی شربت نیشکر و تهیه شکر، عسل تنها ماده غذایی بود که جهت شیرین کنندگی توسط بشر استفاده میشد. مصرف عسل برای کودکان زیر دو سال به دلیل ایجاد سم بوتولینم، خطرناک است.
ویژگی مهم عسل آن است که این مادهٔ طبیعی به دلیل دارا نبودن آب، شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمیشود. برای نگهداری بعضی مواد به دور از فساد هم از آن استفاده میشود مثلاً شاهتوت را با آن مخلوط میکنند و هر چند روز یک بار آن را وارونه میکنند تا عسل به همه جای آن برسد و بدین طریق شاهتوت تا یک سال فاسد نمیشود. دیگر آنکه این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست میدهد که بیش از ۶۰ درجه حرارت ببیند.
عسل تنها ماده غذایی طبیعی است که فاسد نمیشود.
وزن مخصوص عسل حدود ۴/۱ – ۴۲/۱ و pH آن ۷/۳ تا ۵/۴ در تغییر است؛ بنابراین با وجودی که عسل یک ماده اسیدی ست، ولی به علت شیرینی خاص حالت اسیدی آن محسوس نیست.
1-خواص عسل : عسل یک روش بی نظیر برای تمیز کردن سیستم گوارش هست.
2-لب های خشک و ترک خورده را بهبود می بخشد.
3-در درمان جوش صورت موثر است چون خاصیت ضدمیکروبی دارد.
4-عسل برای پوست خیلی مفید است چون می تواند آب را جذب کند و استفاده از عسل در ماسک صورت بسیار به پوست شما کمک می کند.
5-خواص عسل : عسل سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و آمینو اسیدها است که به زیبایی پوست کمک می کنند و آن را تغذیه می کنند.
6-عسل می تواند مشکل کرم های حلقوی را رفع سازد. طب سنتی توصیه می کند که کرم های حلقوی روده را با عسل و زردچوبه درمان کنید.
7-عسل برای نور چشم و بینایی مفید است. استفاده منظم عسل و آب هویج باعث افزایش قدرت بینایی می شود. این معجون بهتر است اوایل صبح مصرف شود.
8-عسل حل شده در مقدار مساوی آب گرم یک لوسیون خوب برای چشم هست و می تواند التهاب چشم را بهبود ببخشد.
9-مصرف یک قاشق مرباخوری عسل در طی روز به استفاده کلسیم کمک می کند و از پوکی استخوان جلوگیری می کند.
10-خواص عسل : جویدن موم عسل تازه به مدت 15 دقیقه و 4 تا 5 بار در روز باعث افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن می شود.
11-مصرف روزانه یک قاشق مرباخوری عسل باعث افزایش طول عمر و سلامتی بدن می شود. بیشتر کسانی که عمر طولانی کرده اند به صورت منظم عسل مصرف می کرده اند. یک نکته جالب این است که زنبورداران نسبت به گروه های شغلی دیگر کمتر به سرطان و بیماری های دیگر مبتلا می شوند!
12-عسل به خاطر خواص درمانی سریع در درمان زخم ها استفاده میشده و هنوز هم استفاده می شود.
13-عسل یک نگهدارنده طبیعی غذا هم هست. مثلا اگر در پخت کیک به جای شکر از عسل استفاده شود. کیک برای مدت طولانی تری تازه و سالم باقی می ماند چون عسل رطوبت را به خود جذب می کند و یک آنتی بیوتیک طبیعی هم هست.
14-عسل در درمان زردی موثر است.
15-خواص عسل : طب سنتی عسل را به عنوان یک داروی موثر در درمان ناتوانی جنسی می شناسد. این اعتقاد وجود دارد که مصرف معجون شیر گرم و عسل باعث افزایش تعداد اسپرم می شود و تعداد آنها را به حد باروری می رساند.
16-عسل خالص و گرما ندیده می تواند به عنوان یک محرک جنسی طبیعی عمل کند. چون عسل مواد زیادی مثل ویتامین E ، روی و … دارد. مصرف عسل و پودر سیر در این مورد می تواند نافع باشد.
17-عسل ضدپیری هست. عسل حاوی آنتی اکسیدان هست که با رادیکال های آزاد میجنگند و از پیری زودرس جلوگیری می کنند.
18-نوشیدن آبلیموی طبیعی و عسل در ایتدای صبح می تواند چربی های اضافه را از بین ببرد و سوخت و ساز بدن را افزایش دهد.
19-اگر شما دنبال کاهش وزن هستید عسل می تواند به شما کمک کند. معجون عسل، آبلیمو و آب ولرم وزن شما را کاهش می دهد.
20-خواص عسل : محققان برای بیماران دردهای مفصلی توصیه می کنند که اگر به طور منظم قبل از صبحانه و با شکم خالی مخلوطی از عسل و دارچین مصرف کنند درد آنها تسکین خواهد یافت.
21-معجون عسل و دارچین برای درمان ریزش مو ، بهبود دندان درد ، کاهش کلسترول ، درمان سرماخوردگی ، ناراحتی معده ، تقویت سیستم ایمنی ، عمر طولانی و کاهش وزن مفید است.
22- عسل مقاومت شما را در مقابل بیماری های قلبی افزایش می دهد. معمولا به بیماران قلبی و عروقی توصیه می شود که به جای شکر از عسل استفاده کنند که حاوی فروکتوز و گلوکز طبیعی هست.
23- مواد مغذی موجود در عسل برای مغز اثر آرام بخش دارند. حتما عسل را در صبحانه خود بگنجانید. چه به صورت معجون و یا حل شده و چه به صورت مستقیم با نان عسل بخورید و سالم بمانید.
24-چون عسل طبیعی کلسترول ندارد، به بیمارانی که از ازدیاد کلسترول رنج می برند کمک می کند تا سطح کلسترول خونشان کاهش یابد.
25-خواص عسل : عسل یک افزایش دهنده طبیعی انرژی هست. یک قاشق عسل به شما کمک می کند تا مدت بیشتری فعالیت کنید. اگر احساس می کنید باتری شما خالی شده هیج جیز مثل عسل به شارژ دوباره شما کمک نمی کند.
26-اگر شما زخمی دارید سعی کنید از عسل برای پانسمان آن استفاده کنید. عسل به بهبود سریع زخم ها کمک می کند.
27-عسل برای درمان زخم معده هم بسیار مفید است.
28- از عسل برای درمان زخم پای دیابتی نیز استفاده می شود.
29-به افراد با اسید معده بالا هم توصیه می شود تا عسل حل شده در آب ولرم مصرف کنند.
30-عسل حل شده در اب برای دل درد و رفلاکس هم مفید است.
31-درمان تنگی نفس مزمن از خواص عسل است.
32- باعث افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن می شود.
33- گلوکز مورد نیاز گلبول های سفید را تامین می کند.
34-برای افرادی که دچار حمله میگرن می شوند مصرف یک قاشق عسل به صورت حل شده در آب گرم در ابتدای حمله میگرنی مفید واقع می شود مخصوصا اگر منشا حمله میگرنی استرس باشد.
35- معجون عسل و لیموترش برای درمان سرماخوردگی مناسب است.
36-عسل به درمان بی خوابی کمک می کند. اگر از بیخوابی رنج میبرید معجون شیر و عسل را فراموش نکنید.
37- یک قاشق مرباخوری عسل قبل از خواب به بچه ها کمک می کند تا راحت بخوابند.
38- مصرف عسل در بچه ها منجر به درمان شب ادراری می شود.
39-مصرف عسل و شیر در دوران بارداری می تواند سوزش سر سینه را بهبود ببخشد.
40- جوان سازی پوست از خواص عسل است.
41-عسل می تواند به عنوان شوینده دهان به کار رود. یک قاشق غذاخوری عسل و آب گرم می تواند میکروب های موجود در دهان را از بین ببرد.
42-پی اچ (PH) عسل بین 3.2 تا 4.5 هست این میزان ملایم اسیدیته از رشد بسیاری از میکروب ها جلوگیری می کند.
43- عسل منبع مناسب افزایش انرژی برای ورزشکاران می باشد.
44- عسل از ریزش مو جلوگیری می کند.
45- با یک قاشق عسل، یک قاشق روغن زیتون و دو قاشق آب گرم یک ضماد برای موهایتان درست کنید تا همیشه براق بمانند.
46- عسل قدرت هضم غذا را افزایش می دهد.
47- عسل ضد سرطان هست. سرطان را درمان نمی کند اما از ابتلا به سرطان جلوگیری می کند.
48- از عسل می توان به عنوان لوسیون استفاده کرد.
49- مصرف عسل در بچه ها ضریب هوشی را افزایش می دهد.
ذرت یا جواری یکی از غلات مهم است. منشأ آن قاره آمریکا بودهاست و پس از گندم، بیشترین اراضی کشاورزی جهان به ذرت اختصاص دارد. ذرت سرشار از مواد مغذی مورد نیاز برای بدن بوده و نیز منبع خوبی از فیبر محسوب میشود و سرشار از کالری است.
ذرت از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است.
خواص ذرت : پماد ذرت خشک کننده زخمها میباشد.
ذرت غذای خوبی برای پیشگیری سرطان است.
استفاده مداوم از ذرت از کرم خوردگی دندان جلوگیری میکند.
خواص ذرت : روغن ذرت کلسترول خون را پائین میآرود.
روغن ذرت برای درمان اگزما و بیماریهای پوستی مفید است.
آرد ذرت از آرد کردن ذرت زرد یا سفید به دست میآید و در صورتی که پوست و نطفه آن جدا شده باشد، باید آرد را با مواد مغذی مانند آهن، کلسیم، تیامین، ریبو فلاوین، و نیاسین تقویت نمود
در ضمن آرد ذرت کامل را نمیتوان برای مدت طولانی نگهداری کرد، زیرا روغن موجود در نطفه به سرعت فاسد میشود
مواد مغذی موجود در یک فنجان یا ۱۲۲ گرم آرد ذرت کامل :
کالری ۴۴۰ – کربوهیدرات ۹۴ گرم – پروتئین ۱۰ گرم – کلسیم ۷ میلی گرم – چربی ۴ گرم – اشباع ۰ – فسفر ۲۹۴ میلی گرم – کلسترول ۰ میلی گرم – آهن ۴٫۲ میلی گرم – سدیم ۴۳ میلی گرم – تیامین ۰٫۴۷ میلی گرم – پتاسیم ۳۵۰ میلی گرم – ریبو فلاوین ۰٫۲۵ میلی گرم – الیاف غذایی ۱۳ گرم – نیاسین ۴٫۴ میلی گرم – ویتامین آ ۵۷ RE – ویتامین ث ۰ میلی گرم
شربت ذرت مادهای است که از نشاستهٔ ذرت تهیه میشود و بهعنوان حجمدهنده و شیرینکننده در مواد غذایی تجاری و بسیاری از صنایع از جمله، صنعت نفت کاربردهای فراوانی دارد. به گفتهٔ پژوهشگران مصرف آن در انسان ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد.
ذرت که بفارسی بلال نیز نامیده می شود گیاهی است یکساله و یک پایه دارای ساقه ای راست که ارتفاع آن تا چهارمتر می رسد.
ذرت گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است .
برگهای ذرت متناوب و دراز می باشد . گلهای نر ذرت بصورت خوشه ای بوده که مرکب از سنبل های قرمز روشن می باشد . گلهای ماده آن از 2تا 4 گل تشکیل شده در کنار برگ های ذرت قرار درد .
غشایی که روی بلال را می پوشاند سبز رنگ و مانند برگ می باشد . دانه های کروی شکل ذرت در اطراف محور مرکزی بلال قرار گرفته اند . این دانه ها برنگ زرد یا قهو ه ای می باشند .
رنگ زرد ذرت مربوط به موادی به نام زئین Zeine و زیازانتین Zeaxanthine می باشد .
کاکل ذرت دارای مواد معدنی مختلف و املاح پتاسیم و کلسیم می باشد .
کاکل ذرت را قبل از رسیدن کامل میوه یعنی قبل از پژمدره شدن می چینند و بسرعت خشک می کنند . کاکل ذرت بعد از خشک شدن رنگ قهوه ای پیدا می کند .
برای درست کردن دم کرده کاکل ذرت ،مقدر 30 گرم از آنرا در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت پنج دقیقه دم می کنند .
1- خواص ذرت : دم کرده کاکل ذرت ادرار آور است و آرام کننده دستگاه ادراری است .
2- تسکین درد و ناراحتی های دستگاه ادراری از خواص ذرت است .
3- سنگ مثانه ،التهاب ،ورم مثانه و درد مثانه را از بین می برد .
4- کاکل ذرت بطور کلی دستگاه ادراری را تمیز می کند .
بغیر از کاکل ذرت از برگ و ریشه وساقه بلال نیز استفاده طبی بعمل می آید .
1) خواص ذرت : جوشانده ساقه وسط بلال خونریزی از بینی را بند می آورد.
2) برای دفع سنگ مثانه از جوشانده برگهای بلال استفاده کنید .
3) خواص ذرت : جوشانده ریشه ذرت برای سوزش مجاری ادراری مفید است .
4) جوشانده وسط بلال درد شکم و معده را از بین می برد .
5) خواص ذرت : در قدیم برای معالجه سوزاک از جوشانده ساقه بلال استفاده می کردند .
نوعی از ذرت رواج یافته، ذرت مکزیکی است که بهعنوان میانوعده مصرف میشود. ذرتمکزیکی با اضافهکردن کره، نمک، سسهای پرچرب و در مواردی افزودن کالباس و برخی افزودنیهای دیگر که به دلیل بهترکردن طعم و مزه ذرتمکزیکی است، سبب افزایش کالری آن میشود. این ترکیب غذایی بسیار پرکالری، چرب، شور و تند شده و مصرف آن برای بیماران قلبی – عروقی و مبتلایان به فشار و چربی خون و افراد دارای اضافهوزن بسیار مضر و خطرناک است.
اگر ذرت مکزیکی بدون نمک تهیه شده و به جای کره و روغن جامد به آن مقدار کمی روغن مایع افزوده شود و از سسهای چرب نیز استفاده نشود یک میانوعده مناسب است که اگر به شکل صحیح تهیه و مصرف شود، میتواند جای مواد غذایی مضر مانند چیپس و پفک را نیز بگیرد. البته مصرف زیاد آن نیز میتواند مضر باشد، ولی مصرف کافی و بهداشتی میتواند این ماده غذایی را به یک میانوعده خوب تبدیل کند.
ذرت به اشکال متنوعی مثل کنسروی، بخار پز، کبابی و بو داده مورد استفاده قرار میگیرد که بهترین نوع آن بخارپز کردن دانههای ذرت در خانه است و تا چندسال پیش ذرت به صورت ذرت کبابی یا همان بلال تهیه و مصرف میشد که نوع کم نمک آن بهعنوان یک میان وعده غذایی مفید توصیه میشود، ولی باید توجه داشت که بلالها هنگام کباب شدن نسوزند؛ چرا که با سوختن هر ماده غذایی احتمال سرطانزایی آن افزایش مییابد. نوع دیگری از ذرت به صورت بو داده تهیه میشود و اگر به صورت خانگی، کم نمک و بدون روغن تهیه شود یک میانوعده بسیار مناسب بوده و میتواند جانشین خوبی به جای چیپس و پفک در کودکان باشد.
کودکان، زنان باردار و شیرده و ورزشکاران در معرض کمبود نیاسین قرار دارند و کمبود این ویتامین در کودکان منجر به اختلال در رشد میشود.
نیاسین یکی از ویتامینهای گروه B است که ویتامین B٣ نامیده میشود. این ویتامین نقش مهمی در متابولیسم انرژی و پروتیین بدن دارد که باید در برنامه غذایی روزانه با دریافت مواد غذایی حاوی این ویتامین وجود داشته باشد تا درنهایت بدن کار طبیعی خود را انجام دهد.
طبق مطالعاتی که صورت گرفته است بیش از نیمی از مردم با کمبود ویتامین B مواجه هستند که البته این کمبود در نقاط مختلف کشور متفاوت است.
این ویتامین میتواند در بدن باعث تولید اسیدآمینهای به نام تریپتوفان شود. تریپتوفان اسیدآمینهای ضروری است که خود این اسیدآمینه از طریق دریافت پروتیین تولید میشود بنابراین کسانیکه کمبود پروتیین داشته باشند از این موضوع نیز محروم میشوند.
کمبود نیاسین در غلاتی مثل ذرت وجود دارد. بنابراین جوامعی که ذرت را بهعنوان غذای عمده استفاده میکنند با کمبود این ویتامین مواجه هستند.
مصرف ذرت مکزیکی نیز بین افراد بسیار رایج شده است که این موضوع باعث میشود افراد بیشتر در معرض کمبود نیاسین قرار بگیرند. ویتامین B در سبوس غلات وجود دارد ولی در بین غلات، ذرت از این موضوع مستثنی است.
کودکان، زنان باردار و شیرده در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند بنابراین باید نسبت به دریافت این ویتامین توجه ویژهای داشته باشند. همچنین از آنجایی که این ویتامین در متابولیسم انرژی و پروتیین نقش دارد گروههای دیگری که ممکن است در معرض کمبود این ویتامین باشند ورزشکاران هستند. بهتر است افراد از منابع غذایی شامل غلات سبوسدار استفاده کنند همچنین پروتیین شامل انواع گوشت، تخممرغ، لبنیات، شیر و حبوبات میتواند در تأمین نیاسین بدن تاثیرگذار باشد.
ذرت از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. بهترین نوع ذرت، بخارپز آن است. ذرتهای کبابی یا همان بلال معمولی نسبت به ذرت مکزیکی بسیار سالمتر است. البته بلال موقع کباب شدن نباید بسوزد زیرا سوختن هر ماده غذایی احتمال سرطانزایی آن را افزایش میدهد. این را هم بدانید که اگر ذرت بعد از کباب شدن در آب نمک قرار داده شود کمی از خاصیت خود را از دست میدهد. رنگ زرد ذرت مربوط به موادی به نام زئین و زیازانتین است.
متخصصان تغذیه میگویند ذرت به دلیل اینکه غنی از ریزمغذیهاست میتواند یک میانوعده بسیار مطلوب و مفید باشد.
– ذرت یک منبع غنی از ویتامین B1 است که در سوخت و ساز کربوهیدراتها استفاده میشود.
– از خواص ذرت این است که سرشار از ویتامین ب پنج است و به فعالیتهای فیزیولوژیکی در بدن کمک میکند.
– حاوی فولیت است که در تولید سلولهای جدید نقش قابل ملاحظهای دارد.
– حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین C است که برای مقابله با بیماریها مفید است.
– به دلیل این مزایای تغذیهای، متخصصان تأکید دارند که ذرت را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانند.
– ذرت علاوهبر اینها، سرشار از فیبر خوراکی است که به شما کمک میکند با مشکلات هاضمه و دستگاه گوارش مثل یبوست مقابله کنید.
– ذرت غذای خوبی برای پیشگیری از سرطان
است؛ فیبر خوراکی ذرت به پایین آوردن سطح کلسترول خون کمک میکند، احتمال
ابتلا به سرطان روده را کاهش میدهد.
– کمک به کاهش میزان قندخون در افراد مبتلا به دیابت از خواص ذرت است.
– همچنین این مواد (فیبر)، موجب کاهش
کلسترول میشود، در حقیقت روغن موجود در دانه و پوست ذرت سبب پایین آمدن
کلسترول توسط پلاسمای خون بهویژه میان افراد میانسال و سالمند میشود.
– مصرف روزانه یک فنجان دانههای ذرت در
میان وعدههای غذایی، میتواند احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ (ناشی از
یبوست) را کاهش دهد.
– همچنین مصرف میزان کافی از فیبر گیاهی به بهبود عملکرد رودهها کمک و مانع از ابتلا به یبوست و همورویید میشود.
– زنان مبتلا به کمخونی بهویژه کمخونی ناشی از کمبود ویتامین میتوانند با مصرف ذرت به بهبود این نوع از اختلال کمک کنند.
– اسیدفولیک موجود در ذرت نیز در پیشگیری از نارسایی مادرزادی لوله عصبی موثر است.
– کارشناسان توصیه میکنند افرادی که به کمخونی مبتلا هستند ذرت بخورند.
– برخی از املاح موجود در ذرت مانند منیزیم میتوانند گرفتگیهای عضلانی را بهبود ببخشند.
– همچنین کلسیم و فسفر موجود در آن تأثیر
چشمگیری بر استخوانسازی میگذارد؛ بنابراین مصرف آن برای کودکان درحال
رشد و نوجوانان بسیار مفید است.
– ویتامینها و آنتیاکسیدانها علاوهبر اینکه جلوی بیماریها را میگیرند، میتوانند در شادابی پوست، مو و ناخن نیز موثر باشند.